Wat zijn de voordelen en nadelen van UHMWPE oftewel HMPE touw?

Otto Tromm |

UHMWPE touw, ook wel bekend als HMPE (High Modulus Polyethylene), is een polyolefine vezel die bekend staat om zijn uitzonderlijke sterkte in verhouding tot zijn gewicht.

Deze sterkte is te danken aan de extreem lange, overlappende polyethyleenketens in de moleculaire structuur die in dezelfde richting zijn uitgelijnd.

Wat zijn nu de voordelen van HMPE touw:

  • Sterk en licht: UHMWPE heeft een extreem hoge sterkte-gewichtsverhouding. Dit betekent dat het touw zeer sterk is, maar tegelijkertijd licht van gewicht blijft.
  • Chemisch bestendig en waterafstotend: UHMWPE is bestand tegen de meeste chemicaliën, waaronder reinigingsmiddelen, minerale zuren en oliën.

    Het is echter wel gevoelig voor corrosie door sterke oxidatiemiddelen.

    Door de waterafstotende eigenschappen is het touw zeer geschikt voor gebruik in natte omgevingen.

    Hierdoor wordt het touw in de scheepsvaart gebruikt, maar ook bijvoorbeeld als mestschuiftouw.
  • Drijfvermogen: UHMWPE is licht genoeg om te drijven, wat het een goede keuze maakt voor maritieme toepassingen.
  • Lage rek: De lage rekbaarheid van UHMWPE maakt het geschikt voor toepassingen waar vormvastheid belangrijk is, zoals zeilen en tuigage in de jachtwereld.
  • Slijtvast: UHMWPE is zeer goed bestand tegen slijtage, wat de levensduur van het touw verlengt.

Nadelen van UHMWPE touw:

  • Slechte wrijving tussen garens: De garens in UHMWPE touw hebben een lage wrijving, waardoor ze over elkaar heen kunnen glijden zonder energie te absorberen.

    Dit kan leiden tot het "wedge-through effect", waarbij de vezels falen door te grote druk op een klein punt.
  • Gevoelig voor warmte: UHMWPE heeft een relatief laag smeltpunt, waardoor het niet geschikt is voor gebruik in omgevingen met hoge temperaturen.

    Warmte kan ook ontstaan door wrijving dus houd daar ook rekening mee. In de 4x4 sport is bijvoorbeeld beter een rollenvenster voor een HMPE lierkabel veel beter dan een glijvenster, omdat er zo veel minder wrijvingswarmte ontstaat.
  • Kruip onder belasting: UHMWPE kan onder langdurige belasting vervormen (dit heet kruip), wat problematisch kan zijn in toepassingen waar constante belastbaarheid belangrijk is.

Factoren die de kwaliteit van UHMWPE beïnvloeden:

De kwaliteit van UHMWPE touw wordt beïnvloed door verschillende factoren in het productie proces, waaronder:

  • Molecuulgewicht van het polymeer
  • Het spinproces en de temperatuurregeling
  • Trekverhouding
  • Coating en afwerking
  • Spanning tijdens het wikkelen
  • Vezeldiameter en strengconfiguratie

Het gaat voor dit artikel te ver om hier in detail naar te kijken, maar geeft wel aan dat de kwaliteit van het productieproces zeker van belang is voor de uiteindelijke kwaliteit van de vezel.

Als je dus 2 HMPE touwen hebt die er op het oog hetzelfde uitzien, kan er toch een groot verschil in kwaliteit zijn.

Dyneema® vs. Spectra®:

Dyneema® en Spectra® zijn bekende merknamen voor UHMWPE touw. Dyneema® onderscheidt zich door zijn consistente productieproces, waarbij ze hun eigen grondstof gebruiken en moleculaire engineering toepassen tijdens de productie.

Spectra® biedt een breed scala aan producten met verschillende specificaties.

In het kader van de kwaliteit als resultaat van hoe goed het productieproces is, zijn merken een goede indicatie van de kwaliteit van het UHMWPE touw.

Zo weet je dat je kunt rekenen op het touw dat je gebruikt. Vandaar dat wij een eigen assortiment Prorope HMPE touw hebben.

Wil je meer weten over UHMWPE touw of heb je nog vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op via info@prorope.com